Priorytety jakie powinny być podjęte przez MON

1. Opracowanie „Perspektywicznego planu przezbrajania SZ RP do 2040 r.” Podstawowymi elementami tego planu powinny być:

 

– ocena perspektyw i założenia dot. sytuacji polityczno-militarnych oraz wynikające z niej zagrożenia bezpieczeństwa państwa;

 

– zamierzenia w zakresie dostosowania przygotowań obronnych, w tym wojskowych do przyszłych wymagań militarno-obronnych (wizja przyszłego pola walki);

 

– wiodące programy rozwoju i modernizacji technicznej SZ RP, przewidywane zapotrzebowanie na środki bojowe i wyposażenie wojskowe z ramowym określeniem zamierzeń rzeczowych, organizacyjnych i funduszy;

 

– kierunkowe zamierzenia w zakresie przystosowanie struktur funkcjonalno-przestrzennych kraju, potencjału przemysłu (gł. zbrojeniowego) i ochrony ludności.

a. określenie w skali długoterminowej niezbędnych potrzeb i uzasadnionych kierunków działań zmierzających do racjonalnego wykorzystania istniejących zasobów materialnych, rezerw ludzkich i środków finansowych na cele obronności kraju;

b. wytycznie kolejności podstawowych przedsięwzięć (w tym zwłaszcza wymagających długiego czasu, jak np. opracowanie nowych rodzajów uzbrojenia i modernizacji technicznej wyposażenia armii) z uwzględnieniem stopnia ich ważności i warunków systemowego tworzenia potencjału militarnego i zdolności bojowej SZ RP;

c. programowanie zmian wyposażenia SZ RP w nowe systemy uzbrojenia i modernizację techniczną znajdujących się w wojsku techniki uzbrojenia;

d. projektowanie długookresowe tendencji popytu wojska na rynku uzbrojenia. Posiadanie wiarygodnych informacji na ten temat ma znaczenie istotne zwłaszcza dla producentów skomplikowanego i specjalistycznego sprzętu wojskowego wymagającego długiego okresu na opracowanie projektowe, przygotowanie produkcji i samą produkcję. Informacje wynikające z planów perspektywicznych przezbrajania SZ RP, w wobec zwykle ścisłych bezpośrednich powiazań producentów uzbrojenia z organami zaopatrywania dla wojska dają podstawy do przewidywania tendencji podażowo-popytowych w dłuższym czasie;

e. konkretyzację tych tendencji stanowić powinna kolejny etap planowania i zwykle opierać się na ustaleniach planów wieloletnich wyposażania SZ RP w nowe systemy uzbrojenia i inne zakupy materiałowe;

 

Plany wieloletnie (tak jak obecny „Plan technicznej modernizacji SZ RP w latach 2013-2022) powinny być wieloletnim rozwinięciem założeń „Planu perspektywicznego przezbrajania SZ RP”;

 

f. plan wieloletni powinien stanowić podstawę do opracowania planów specjalistycznych konkretyzujących wieloletnie zamierzenia w danej dziedzinie.

 

Programy i projekty uzbrojenia i techniki wojskowej powinny być budowane z dużą precyzją, z uwzględnieniem asortymentu, ilości, struktury, wartości, terminów, możliwych wykonawców, dostawców itd. Za pomocą programów określane jest zapotrzebowanie SZ RP w dłuższym czasie wobec przemysłu zbrojeniowego i rynku uzbrojenia. Zaleta programowania perspektywicznego i wieloletniego jest możliwość formułowanie zamówień wojska zawierające ujęcie rzeczowe i wartościowe całego systemu uzbrojenia, co pozwala na analizę ofert realizacyjnych i wybór wariantu efektywnego.

 

2. Rząd pilnie powinien podjąć prace nad powołaniem Urzędu Uzbrojenia, który należy podporządkować premierowi Rządu RP. Urząd Uzbrojenia powinien być:

 

a. inwestorem w prowadzeniu B+R i zakupie uzbrojenia i techniki wojskowej zgodnie z zapotrzebowanie SZ RP;

b. być gospodarzem w imieniu skarbu państwa uzbrojenia i techniki wojskowej od zakupu do ich utylizacji;

c. być swoistą platformą odpowiedzialną za koordynacje działań pomiędzy ministerstwami, instytucjami w zakresie długofalowej polityki zbrojeniowej państwa, a także w rzeczywistej współpracy pomiędzy użytkownikiem końcowym (WP) – przemysłem i nauką – szczególnie w początkowej fazie opracowywania programów i projektów;

d. urząd ten integrować powinien nadzór rządu nad produkcją sprzętu i uzbrojenia w polskim przemyśle obronnym oraz nad jego eksportem i importem;

e. ważną funkcją tego urzędu powinno być planowanie i realizacją modernizacji techniki wojskowej znajdujących się na wyposażeniu SZ RP oraz badań i rozwoju technologii wojskowych i wyrobów;

f. zajmować się powinien realizacją programów offsetowych, polityki licencyjnej oraz współpracą międzynarodową w zakresie realizacji wspólnych projektów techniki woskowej i uzbrojenia;

g. planowanie przyjmowania na uzbrojenie RP SZ uzbrojenia i techniki wojskowej w ramach tzw. „darowizn” po uprzednim zawarciu umowy przemysłowej pomiędzy producentem „darowanego” SZ RP uzbrojenia i techniki wojskowej, ze stosownym zakładem polskiego przemysłu obronnego;

h. ukształtowanie odpowiedniego krajowego potencjału badawczo-rozwojowego, cywilnego i wojskowego dla realizacji opracowań oraz badan państwowych i eksploatacyjno-wojskowych, nowych i zmodernizowanych wzorców techniki wojskowej;

i. opracowanie i przyjęcie nowych założeń i zasad realizacji B+R+W w przemyśle krajowym i przy współpracy z zagranicą;

j. opracowanie zasad i obowiązków dla Generalnego Dowództwa Wojska Polskiego w zakresie prac przygotowanie zgłoszeń w postaci wymagań na nowe wzory uzbrojenia i techniki wojskowej, optymalizacji procesów eksploatacji i szkolenia wojsk;

k. zajmować się utylizacją i zbywaniem uzbrojenia i techniki wojskowej wycofanych z SZ RP.

 

Pozostawienie w gestii MON kompetencji zakupów, badań i rozwoju, a także innych zadań nietożsamych współczesnym SZ w państwie demokratycznym o gospodarce rynkowej przy braku swoistego łącznika pomiędzy siłami zbrojnymi a przemysłem obronnym, jakim powinien być Urząd Uzbrojenia, powoduje wiele perturbacji na tym styku i w samych strukturach SZ RP i w przemyśle obronnym. Obecny stan rzeczy w tym obszarze jest pozostałością po PRL-u, osłabiającą dzisiaj cywilną i demokratyczną kontrolę nad SZ RP i powodującą, że rozwiązanie to jest nieefektywne w równoważeniu oczekiwań SZ RP i polskiego przemysłu obronnego. We wszystkich państwach NATO i USA istnieją urzędy i agencje uzbrojenia, które realizują podobne i inne zadania koordynując wszystkie przedsięwzięcia w zakresie polityki zbrojeniowej oraz związane z badaniami i rozwojem uzbrojenia i techniki wojskowej, a także transferem technologii wojskowej na produkcję cywilną.

 

Powołanie Urzędu Uzbrojenia ułatwi współpracę międzynarodową polskiego przemysłu obronnego z europejskim przemysłem zbrojeniowym, bowiem urząd ten stanie się adekwatnym partnerem dla podobnych instytucji funkcjonujących w państwach NATO i USA.

 

3. Minister Obrony Narodowej powinien jak najszybciej określić projekty i programy, które ze względu na tajemnice państwową i stanowiące interes publiczny bezpieczeństwa państwa, powinny być objęte tajemnica służbową, a wobec których zgodnie z artykułem 296 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską oraz przepisami o ochronie informacji niejawnych nie ma zastosowania ustawa z 2009 r. „Prawo zamówień publicznych”.

 

4. Prezes zarządu Polskiej Grupy Zbrojeniowej w pierwszej połowie miesiąca kwietnia powinien przedstawić koncepcję (która zgodnie z planem powinna być ogłoszona w styczniu br.) restrukturyzacji i konsolidacji polskiego przemysłu obronnego oraz docelową strukturę Polskiej Grupy Zbrojeniowej, a także jej cele, funkcje, kompetencje i zadania.